Het gesprek ging ongeveer zo.
“Maar wij zijn toch een democratie?’’
“Nee, wij hebben geen echte democratie. Wij doen nooit wat een echte meerderheid wil. Het is altijd een compromis.’’
“Maar Amerika kan je toch wel een democratie noemen?’’
“Nee! Onzin. De president heeft veel te veel macht. En als je kijkt hoe dat met die staten en kiesmannen zit. Nee hoor, een slappe vorm van democratie. Geen echte.’’
“Engeland… Dat vind ik nou een mooie democratie.’’
“Nee! Engeland heeft geen echte democratie. Met maar twee partijen. Hoe kan je dat nou zeggen.’’
“En Israel dan…’’
Zodra het woord ‘Israel’ valt, worden velen kwaad.
Mijn kennis zei: “Israel heeft misschien wel een democratie, maar hun democratie deugt niet!’’
Boos.
Ik ook boos.
De boosheid van oudere heren, lijkt op het tegen beter weten in ophouden van hun plas. Althans, zo kijken ze erbij.
Soms is het of het woord ‘Israel’ alleen al genoeg om lieden te ergeren. Dat mag je dan geen antisemitisme noemen.
Tja, gelijk hebben kan af en toe niet zo kies zijn, heb ik gemerkt. Maar je kunt je ook niet alles laten zeggen.
Alle landen die ik hierboven heb genoemd vind ik democratieën, inclusief Israel. De essentie is, dat men politici kan wegstemmen.
Mijn kennis meent in alles gelijk te hebben en hij houdt fake-nieuws voor waar. En al tijden vraag ik me af hoe dat kan.
Ik denk dat hij, net als ik, de behoefte heeft alles te begrijpen. Als je niet meer weet wat waar of onwaar is, dan word je gedwongen of je eigen interpretatie te geven of te fabuleren. Fake-nieuws geeft een bepaalde orde in het denken. Net als een complot. Het maakt het onbegrijpelijke begrijpelijk.
Israel is een land dat men niet begrijpt - zoals er wel meer landen zijn die we niet begrijpen. Het is Europees, maar ook helemaal niet. Het is vredelievend, maar het is onmogelijk te vrede te bewaren. Het is een land waar Joden zich veilig moeten voelen, maar er is constant strijd. Het is een democratie, maar de regering bevalt soms niet. Dat krijgt niet iedereen in zijn kop geplaatst en dus wordt er met vooroordelen gepuzzeld. Vooroordelen kunnen eveneens een orde aanbrengen op zaken die je niet begrijpt.
Voor mijn kennis (en misschien ook wel voor mij) is de wereld momenteel nogal ingewikkeld. Heel vaak denk ik: Stel je voor dat de wereld anders is dan ik vermoed, heb ik dan niet de plicht gek te worden? Indien ja, verhuis ik naar Israel.
XXX
Nog steeds schrijf ik het meeste met de hand. Ik bedoel dus, met een vulpen in een notitieblok. Ik denk namelijk trager dan ik tik.
XXX
Aldo en ik liepen in Italië vaak over de velden met olijfbomen en als ik dan thuis kwam probeerde ik iets van ons gesprek in een sonnet weer te geven.
De Onvoltooide. De tegenwoordig toekomende tijd (‘De Onvoltooide!) gaf zin aan mijn geest. Ik zal je krijgen bitt’re bitt’re spijt. Ik zal bezitten wat ooit is geweest: Ik zal je echt gelukkig maken, schat. Ik zal voor eeuwig…zal ik eeuwig… zal… me niet herinneren wat ik vergat. Ik zal vergeten als ik het verknal! Maar nu ik oud ben is het steeds meer ‘zou.’ De onmacht die mijn stramme botten voelt. Mijn zinnen liggen hier kapot gevallen. (Ik zou geen last meer krijgen van berouw.) Geen zin is meer wat ik ooit heb bedoeld: Mijn zal en zou zijn lijken, sterk vervallen.
A domani
Je hebt het al eerder over deze kennis gehad. Hij lijdt dus aan het Israel derangement syndrome, zoals zovelen. Ik heb hetzelfde meegemaakt met een Indische vriend van mij die ik al decennia ken. Hij is ook Groen Links en neemt het op voor alle verschoppelingen der aarde. Dus ook voor de Palestijnen. Want die worden onderdrukt door Israel volgens hem. Er valt geen zinnig woord met hem te wisselen. Ik heb het opgegeven. Never the twain shall meet.